Αμβλυωπία

Η αμβλυωπία, γνωστή και ως 'τεμπέλικο μάτι', αποτελεί χωρίς αμφιβολία, την πιο συχνή και σοβαρή οφθαλμολογική πάθηση της παιδικής ηλικίας. Είναι η οφθαλμική κατάσταση όπου η η λειτουργία της όρασης δεν αναπτύχθηκε με το φυσιολογικό τρόπο. Η όραση αναπτύσσεται φυσιολογικά από τη γέννηση μέχρι περίπου την ηλικία των 6-7 ετών. Για να αναπτυχθεί σωστά θα πρέπει όχι μόνο τα όργανα του οπτικού συστήματος να είναι φυσιολογικά κατασκευασμένα (οφθαλμοί και εγκέφαλος δομικά υγειείς), αλλά και οπτικά ερεθίσματα να κάνουν εκείνα τα όργανα λειτουργικά. Με άλλα λόγια, τα μάτια στέλνουν οπτικά μηνύματα στον εγκέφαλο για να εκπαιδευθούν τα οπτικά του κέντρα. Όταν τα οπτικά μηνύματα που φτάνουν στον εγκέφαλο δεν είναι κατάλληλα, τότε τα οπτικά κέντρα δεν εκπαιδεύονται να βλέπουν καθαρά και έτσι η όραση παραμένει θολή. Εάν τα πρώτα χρόνια της ζωής ο εγκέφαλος δε λαμβάνει καθαρές οπτικές εικόνες από το ένα μάτι, ώστε να μάθει να τις αποκρυπτογραφεί και να τις μεταφράζει σε οπτική πληροφορία, τότε δε θα μπορέσει ποτέ αργότερα να αναλάβει το δύσκολο αυτό έργο. Η αμβλυωπία αν δεν ανακαλυφθεί σε μικρή παιδική ηλικία, δυστυχώς δεν μπορεί να θεραπευτεί.

Υπάρχουν 3 τύποι αμβλυωπίας:

• Στραβισμική αμβλυωπία: οφείλεται σε στραβισμό. Συνήθως το μάτι που στραβίζει παρουσιάζει το πρόβλημα
• Αμβλυωπία εξ' ανοψίας: οφείλεται σε στέρηση της οπτικής πληροφορίας, όπως ο καταρράκτης,η βλεφαρόπτωση κλπ
• Διαθλαστική αμβλυωπία: οφείλεται σε υψηλή διαθλαστική ανωμαλία (μυωπία, υπερμετρωπία, αστιγματισμό) ή σε μεγάλη διαφορά διάθλασης ανάμεσα στα δύο μάτια

Η αμβλυωπία εάν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα, διορθώνεται και η όραση βελτιώνεται θεαματικά. Η θεραπεία εκλογής είναι η μέθοδος επικάλυψης του 'δυνατού' οφθαλμού για την 'εκγύμναση' του τεμπέλικου και εξατομικεύεται σε κάθε περίπτωση. Δύο ώρες επικάλυψης της ημέρα έχουν αποδειχθεί αρκετές εάν η αμβλυωπία δεν είναι πολύ μεγάλη και η ηλικία του παιδιού μεταξύ 3 και 7 ετών. Απαραίτητη προυπόθεση είναι η συνεχής παρακολούθηση από τον οφθαλμίατρο για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας της μεθόδου και την αποφυγή ανάπτυξης αμβλυωπίας στον υγιή οφθαλμό που καλύπτεται.